Tenses - czasy
simple
present
simple
past
present
continiuous
past
continiuous
present
perfect
past
perfect
future
simple
future
continiuous
The
Simple Present Tense
powrót
Budowa:
Zdanie twierdzące: podmiot + czasownik w formie podstawowej (w
trzeciej osobie liczby pojedynczej z końcówką -s)
I eat my breakfast every day.
Jem moje śniadanie codziennie.
John eats his breakfast every day.
John je swoje śniadanie codziennie.
Uwaga!!!
W przypadku czasowników zakończonych
na -ss, -sh, -ch, -x, -o, dodajemy w trzeciej osobie liczby
pojedynczej końcówkę -es:"kisses",
"watches", "goes". Jeżeli czasownik kończy
się na y poprzedzone spółgłoską, y zamieniamy na i i
dodajemy -es: "tries", "copies". Dla
czasowników zakończonych na y poprzedzone samogłoską dodajemy
tylko -s: "says".
Zdanie
pytające:
Pytanie ogólne: operator "do" (w trzeciej osobie
liczby pojedynczej "does") + podmiot + czasownik w
formie podstawowej (w trzeciej osobie bez -s)
Do I eat my breakfast every day?
Czy ja codziennie jem moje śniadanie?
Does he eat his breakfast every day?
Czy on codziennie je swoje śniadanie?
Pytanie
szczegółowe:
zaimek pytający + operator
"do" (lub "does" w trzeciej osobie liczby
pojedynczej) + podmiot + czasownik (bez -s) + reszta zdania (z
opuszczeniem części, o którą pytamy).
What do you eat every day?
Co jesz codziennie?
Zdanie
przeczące:
podmiot + operator "do" (lub
"does") + not ("don't", "doesn't")
+ czasownik w formie podstawowej (w trzeciej osobie liczby
pojedynczej bez "s").
I do not drink coffee every day.
Nie pijam kawy codziennie.
He does not smoke cigarettes.
On nie pali papierosów.
Użycie:
1. Czynności wykonywane zwykle, cyklicznie, regularnie,
nawykowo.
I go to school every day.
Chodzę do szkoły codziennie.
Często używa się wówczas wyrażeń takich, jak:
always
zawsze
The
Past Simple Tense
powrót
Budowa:
Zdanie twierdzące: podmiot + II forma czasownika (czasownik z
końcówką "-ed" dla regularnych)
I worked as a teacher in 1980.
W 1980 pracowałem jako nauczyciel.
Zdanie
pytające:
Pytanie ogólne: "did" + podmiot + czasownik w formie
podstawowej
Did you meet him yesterday?
Czy spotkałeś go wczoraj?
Pytanie szczegółowe: zaimek pytający + "did" +
podmiot + czasownik w formie podstawowej (z opuszczeniem części,
o którą pytamy)
What did you read two days ago?
Co czytałeś dwa dni temu?
Zdanie
przeczące:
podmiot + "did" +
"not" ("didn`t") + czasownik w formie
podstawowej
I didn`t talk to him last Monday.
Nie rozmawiałem z nim w ostatni poniedziałek.
Użycie:
Czynność przeszła, która miała miejsce w okrelonym punkcie
przeszłości i nie ma wpływu na teraźniejszość:
I went to the cinema yesterday.
Poszedłem wczoraj do kina.
I met him a week ago.
Spotkałem go tydzień temu.
He died in 1970.
On zmarł w 1970.
Często punkt w przeszłości nie jest podany w sposób
konkretny, lecz z kontekstu wynika, że miało to miejsce w
przeszłości.
I drank a lot of wine when I was in Paris.
Pijałem mnóstwo wina, kiedy byłem w Paryżu. (Już tam nie
jestem, zatem mój pobyt tam jest zakończony i należy do
przeszłości.)
The
Present Continuous Tense
powrót
Budowa:
Zdanie twierdzące: podmiot + odpowiednia forma czasownika
"to be" w czasie teraźniejszym ("am",
"is", "are") + czasownik z końcówką -ing
Now I am eating my breakfast.
Teraz jem moje śniadanie.
Zdanie
pytające:
Pytanie ogólne: odpowiednia forma czasownika "to be" w
czasie teraźniejszym ("am", "is",
"are") + podmiot + czasownik z końcówką -ing
Am I eating my breakfast now?
Czy teraz jem moje śniadanie?
Pytanie szczegółowe: zaimek pytający + odpowiednia forma
czasownika "to be" w czasie teraźniejszym
("am", "is", "are") + podmiot +
czasownik z końcówką -ing + reszta zdania (z opuszczeniem części,
o którą pytamy)
What are you eating now?
Co teraz jesz?
Zdanie
przeczące:
podmiot + odpowiednia forma czasownika
"to be" w czasie teraźniejszym ("am",
"is", "are") + "not" + czasownik z
końcówką -ing
I am not drinking coffee now.
Nie piję teraz kawy.
He is not drinking tea now.
On nie pije teraz herbaty.
Użycie:
1. Czynność ciągła wykonywana w chwili, kiedy o niej mówimy.
We are cooking dinner now.
Teraz gotujemy obiad.
2. Czynność wykonywana w przedziale czasie umownie określonym
jako "teraz", ale niekoniecznie w tej chwili, kiedy o
niej mówimy:
I am reading a novel by Nabokov.
Czytam powieść Nabokova. - Czytam tę książkę obecnie, ale
niekoniecznie w tym momencie; jestem w trakcie jej czytania.
The
Future Simple Tense
powrót
Budowa:
Zdanie twierdzące: podmiot + "will" (lub
"shall" - czasem używane dla pierwszej osoby liczby
pojedynczej i mnogiej) (skracany do "'ll" + czasownik w
bezokoliczniku
I will help you with this homework.
Pomogę ci z tym zadaniem.
Zdanie
pytające:
Pytanie ogólne: "will" (lub "shall") +
podmiot + czasownik w bezokoliczniku
Will you do it for me?
Czy zrobisz to dla mnie?
Pytanie szczegółowe: zaimek pytający + "will" (lub
"shall") + podmiot + czasownik w bezokoliczniku (z
opuszczeniem części, o którą pytamy)
What will you do?
Co zrobisz?
Zdanie
przeczące:
podmiot + "will" (lub
"shall") + "not" ("won't",
"shan't") + czasownik w bezokoliczniku
I will not talk to them.
Nie będę z nimi rozmawiać.
Użycie:
1. Zamiar czynności przyszłej powzięty w momencie, kiedy o
niej mówimy:
- The phone is ringing!
Telefon dzwoni!
- OK, I'll answer it!
OK, ja odbiorę!
- Yesterday John said that your dress was terrible!
Wczoraj John powiedział, że twoja sukienka jest okropna!
- Did he? I will never talk to him anymore!
Naprawdę? Już nigdy nie będę z nim rozmawiać!
2. Opinie, przypuszczenia, spekulacje osoby mówiącej na temat
przyszłości.
I think he will go to Africa this summer.
Myślę, że on pojedzie w najbliższe lato do Afryki.
They will probably wait for us.
Oni prawdopodobnie na nas poczekają.
The
Present Perfect Continuous Tense
Budowa:
Zdanie twierdzące: podmiot + odpowiednia forma czasownika
"to have" (have, has) + "been " (III forma
czasownika "to be") + czasownik z końcówką -ing
I have been waiting for him for an hour.
Czekam na niego od godziny.
Zdanie
pytające:
Pytanie ogólne: forma "to have" + podmiot +
"been" + czasownik z końcówką -ing
Have you been waiting long?
Czy długo czekasz?
Pytanie szczegółowe: zaimek pytający + forma "to
have" + podmiot + "been" + czasownik z końcówką
-ing (z opuszczeniem części, o którą pytamy)
What has he been doing ?
Co on robił?
Zdanie
przeczące:
podmiot + odpowiednia forma "to
have" + "not" + "been" + czasownik z
końcówką -ing
I have not been talking to him.
Nie rozmawiałem z nim.
Użycie:
1. Czynność, która rozpoczęła się w przeszłości i trwa
nadal.
She has been typing this letter since breakfast.
Ona pisze ten list od śniadania. (Zaczęła po śniadaniu i
nadal go pisze.)
2. Czynność, która rozpoczęła się w przeszłości i
zakończyła się w chwili, kiedy o tym mówimy.
I have been waiting for you for two hours!
Czekam na ciebie od dwóch godzin! (Ale właśnie przyszedłeś,
więc już nie czekam)
Użycie tego czasu częściowo pokrywa się z użyciem The
Present Perfect Tense; czas typu Continuous jest w pewnych
wypadkach lepszy ze względów stylistycznych.
The Past Continuous Tense
powrót
Budowa:
Zdanie twierdzące: podmiot + forma czasownika "to be"
w czasie przeszłym (was lub were) + czasownik z końcówką -ing
I was sitting in an armchair.
Siedziałem w fotelu.
Zdanie
pytające:
Pytanie ogólne: "was" lub "were" + podmiot +
czasownik z końcówką -ing
Were you reading a newspaper?
Czy czytałeś gazetę?
Pytanie szczegółowe: zaimek pytający + "was" lub
"were" + podmiot + czasownik z końcówką -ing (z
opuszczeniem części, o którą pytamy)
What were you doing yesterday at six o'clock?
Co robiłeś wczoraj o szóstej?
Zdanie
przeczące:
podmiot + "was" lub
"were" + "not" ("wasn't",
"weren't") + czasownik z końcówką -ing
I wasn't talking to John, but to Mark.
Nie rozmawiałem z Johnem, tylko z Markiem.
Użycie:
1. Czynność ciągła w przeszłości - taka, w przypadku
której granice czasowe nie są znane lub istotne.
2. Czynność, która rozpoczęła się przed pewnym punktem w
przeszłości i prawdopodobnie trwała po nim.
He was having dinner at five o'clock.
O piątej jadł obiad. (Zaczął przed piątą i o piątej był w
trakcie jedzenia.)
Uwaga:
He had dinner at five o'clock.
oznacza, że zaczął jeść o piątej.
3. W zdaniach typu:
I was having breakfast when Tom came.
Jadłem śniadanie, kiedy Tom przyszedł.
Czynność jednorazowa, wyrażona w czasie The Simple Past Tense
następuje w czasie trwania innej czynności ciągłej lub
przerywa tę czynność.
The
Future Continuous Tense
powrót
Budowa:
Zdanie twierdzące: podmiot + "will" (lub
"shall" - czasem używane dla pierwszej osoby liczby
pojedynczej i mnogiej) (skracany do "'ll") + be +
czasownik z końcówką -ing
Tomorrow at ten o'clock I will be doing my homework.
Jutro o dziesiątej będę odrabiać zadanie.
Zdanie
pytające:
Pytanie ogólne: "will" (lub "shall") +
podmiot + "be" + czasownik z -ing
Will you be working as usual tomorrow?
Czy jutro będziesz pracować jak zwykle?
Pytanie szczegółowe: zaimek pytający + "will" (lub
"shall") + podmiot + "be" + czasownik z -ing
(z opuszczeniem części, o którą pytamy)
What will you be doing tomorrow at six o'clock?
Co będziesz robić jutro o szóstej?
Zdanie
przeczące:
podmiot + "will" (lub
"shall") + "not" ("won't",
"shan't") + "be" + czasownik z -ing
I will not be meeting them next week.
Nie spotkam się z nimi w przyszłym tygodniu.
Użycie:
1. Czynność ciągła w przyszłości, która zacznie się przed
określonym punktem w przyszłości i będzie trwała po nim:
Tomorrow at six I will be watching this film.
Jutro o szóstej będę oglądać ten film. (Zacznę przed szóstą
i o szóstej będę w trakcie oglądania.)
2. Wyrażenie czynności przyszłej bez zaznaczenia, że jest to
wola mówiącego, jego zamiar lub wcześniejszy plan; po prostu
stwierdzenie faktu.
I will be helping them next week.
Będę im pomagać w przyszłym tygodniu. (Nie wiemy, czy mówiący
chce im pomagać, czy ustalił to wcześniej - podaje tylko sam
fakt bez jakiegokolwiek zabarwienia emocjonalnego.)
The
Present Perfect Tense
powrót
Budowa:
Zdanie twierdzące: podmiot + odpowiednia forma czasownika
"to have" (have, has) + III forma czasownika (dla
czasowników regularnych: czasownik z końcówką -ed, dla
nieregularnych - odpowiednia forma)
I have worked for this firm for a year.
Pracuję dla tej firmy od roku.
He has worked for us for a week.
On pracuje dla nas od tygodnia.
I have just eaten my lunch.
Właśnie zjadłem swój lunch.
John has just eaten his lunch.
John właśnie zjadł swój lunch.
Zdanie
pytające:
Pytanie ogólne: forma "to have" + podmiot + III forma
czasownika
Have you done your homework yet?
Czy już odrobiłeś swoje zadanie?
Pytanie szczegółowe: zaimek pytający + forma "to
have" + podmiot + czasownik w III formie + reszta zdania (z
opuszczeniem części, o którą pytamy)
What has he done yet?
Co on już zrobił?
Zdanie
przeczące:
podmiot + odpowiednia forma "to
have" + "not" ("haven't",
"hasn't") + III forma czasownika
I have not seen him before.
Nie widziałem go przedtem.
Użycie:
Czas ten może wyrażać czynności przeszłe lub teraźniejsze,
zawsze jednak sugeruje silny zwiżzek z teraźniejszoścą.
1. Czynność, która właśnie się zakończyła, np. kilka
minut temu.
He has just gone out.
On właśnie wyszedł.
2. Czynność przeszła, w przypadku której nie możemy podać
czasu, kiedy ona się odbyła, ani nie posiadamy żadnej
informacji, która pozwoliłaby to ustalić.
I've read the article, but I don't understand a
word.
Przeczytałem artykuł, ale nie rozumiem ani słowa.
3. Czynność przeszła, która ma wyraźny skutek w teraźniejszości.
Look! I have washed your car!
Popatrz! Umyłem ci samochód! (Widać skutek w postaci czystego
samochodu.)
3. Czynność, która odbyła się w przedziale czasu, który
jeszcze się nie zakończył.
I've seen John three times this morning.
Dziś rano widziałem Johna trzy razy. (Ciągle jeszcze jest
rano.)
5. Czynność, która rozpoczęła się w przeszłości i trwa
nadal.
She has worked for this company for two weeks.
Ona pracuje dla tej firmy od dwóch tygodni. (Zaczęła pracować
dwa tygodnie temu i nadal tam pracuje.)
6. Czynność, która rozpoczęła się w przeszłości i
zakończyła się w chwili, kiedy o tym mówimy.
I haven't seen you for years!
Nie widziałem cię od lat! (Ale teraz cię widzę, czyli
"okres niewidzenia" właśnie się skończył.)
Charakterystyczne
wyrażenia:
just
właśnie
I have just done it.
Właśnie to zrobiłem.
W zdaniu występuje między formą "to have" a
czasownikiem. Występuje w zdaniach twierdzących.
already
Występuje w zdaniach twierdzących między formą "to
have" a czasownikiem i znaczy "już".
She has already washed her hands.
Ona już umyła ręce.
yet
występuje w zdaniach przeczących na końcu zdania, gdzie
oznacza "jeszcze", oraz w pytających (również na
końcu), gdzie znaczy "już"
I haven't seen him yet.
Jeszcze go nie widziałem.
Have you seen him yet?
Czy już go widziałeś?
ever
kiedykolwiek
Have you ever seen a ghost?
Czy kiedykolwiek widziałeś ducha?
for
używane w określeniach: for a year - przez rok (od roku), for
two hours - przez dwie godziny; oznacza okres, przez jaki czynność
była wykonywana
I have lived here for three years.
Mieszkam tu przez dwa lata.
since
używane dla określenia momentu, od którego czynność była
wykonywana, np. since Monday - od poniedziałku, since 1st May -
od pierwszego maja, itp.
I haven't seen him for a month.
Nie widziałem go przez miesiąc.
I haven't seen him since Friday.
Nie widziałem go od piątku.
The
Past Perfect Tense
powrót
Budowa:
Zdanie twierdzące: podmiot + "had" + III forma
czasownika (dla czasowników regularnych: czasownik z końcówką
-ed", dla nieregularnych - odpowiednia forma)
I had worked for this firm for a year before I gave
it up a month ago.
Pracowałem dla tej firmy przez rok zanim zrezygnowałem miesiąc
temu.
Zdanie
pytające:
Pytanie ogólne: "had" + podmiot + III forma czasownika
Had you done your homework before you left ?
Czy odrobiłeś swoje zadanie zanim wyszedłeś?
Pytanie szczegółowe: zaimek pytający + "had" +
podmiot + czasownik w III formie + reszta zdania (z opuszczeniem
części, o którą pytamy)
What had he done before we came?
Co on zrobił zanim przyszliśmy?
Zdanie
przeczące:
podmiot + odpowiednia forma
"had" + "not" (hadn't) + III forma czasownika
I had not met him before we were introduced at the party
yesterday.
Nie spotkałem go zanim nie przedstawiono nas wczoraj na
przyjęciu.
Użycie:
1. Odpowiednik czasu The Present Perfect Tense w przeszłości,
tzn. jeżeli opowiadamy o czymś, co zdarzyło się w przeszłości
i użylibyśmy czasu The Present Perfect Tense, gdyby wydarzyło
się teraz, stosujemy czas The Past Perfect Tense.
Teraz:
She has just left.
Ona właśnie wyszła.
W przeszłości:
She had just left when I arrived yesterday at five o'clock.
Ona właśnie wyszła kiedy przybyłem wczoraj o piątej.
2. Czynność przeszła, która odbyła się, zanim nastąpiła
inna czynność przeszła.
She had already finished writing when we came.
Ona już skończyła pisać kiedy przyszliśmy.
Zdania takie łączymy za pomocą:
when
kiedy
before
zanim
after
po tym, jak .
powrót
|